PHÂN BIỆT CÁC LOẠI HÚNG VÀ CÁC LOẠI BẠC HÀ

CÁC LOẠI RAU HÚNG

1. Húng tây (Basil)

Hung quế Tây hay quế châu Âu (sweet basil) rất thơm, mùi hăng đậm, ngọt và mát. Basil thường có lá trơn, hình tròn bầu dục, vị không the nhiều nhưng rất dậy hương. Người châu Âu, nhất là người Ý, rất ưa thích loại lá của cây này. Họ xem chúng như một loại gia vị thần thánh để tạo hương vị quyến rũ cho những món ăn. Chính vì vậy chúng ta có thể thấy lá basil có mặt hầu hết trong các món như pasta, salad, pizza, bbq hay thậm chí là soup và các loại sauce. Bạn có thể tìm mua basil tươi tại cửa hàng Veggy’s (29 A Lê Thánh Tôn, Q.1, TP.HCM) hoặc Ân Nam (16-18 Hai Bà Trưng, Q.1, TP.HCM) nhưng chúng khá ít hàng và giá lại cao.

 

2. Húng quế (Ocimum basilicum)

Húng quế còn gọi là húng giổi. Đây là loài cây thân thảo, cao 50-60cm. Lá húng đơn, mọc đối, màu lục, hơi khía răng ở mép. Hoa nhỏ màu trắng hay hơi tía, mọc thành chùm đơn. Quả chứa hạt đen bóng, khi ngâm vào nước có chất nhầy màu trắng bao quanh. Lá húng quế có vị cay, tính nóng, mùi thơm dịu, có tác dụng kích thích sự hấp thụ, làm ra mồ hôi, lợi tiểu, giảm đau nên được sử dụng làm gia vị. Chúng ta rất hay thường ăn loại rau này trong các món như phở, hủ tíu, bún riêu, bún bò, bánh xèo, gỏi cuốn...loài cây này rất phổ biến tại Việt Nam.

 

3. Húng chanh (Plectranthus amboinicus)

Húng chanh hay còn được gọi là tần dày lá, dương tử tô. Húng chanh là một trong những loại rau thơm quý ở nước ta. Cây thân thảo, sống lâu năm, cao 20–50 cm. Phần thân sát gốc hoá gỗ. Lá mọc đối, dày cứng, giòn, mép khía răng tròn. Thân và lá dòn, mập, lá dày có lông mịn, thơm và cay. Toàn cây có lông rất nhỏ và thơm như mùi chanh nên được gọi là húng chanh. Đây cũng là vị thuốc thông dụng chữa ho và viêm họng, được Bộ Y tế xếp vào danh mục 70 cây thuốc Nam thiết yếu. Cây này không dùng để ăn nhưng lại có giá trị về mặt y học và rất tốt cho sức khỏe.

 

4. Húng cây (Mentha aquatica)

Húng cây là loại rau gia vị. Cây thảo, sống dai, cao khoảng 1m hay hơn. Lá hình ngọn giáo, gốc thuôn dài, chớp nhọn, ở mép có răng cưa, hơi có lông tơ mịn ở lá và thân cây. Cụm hoa hình đầu có màu vàng nhạt hợp thành chùy dài ở ngọn. Rau Húng có vị cay thơm, tính ấm, có tách dụng trừ tanh hôi, giúp tiêu hóa, tiêu đàm, chữa ho cảm, viêm họng, trắng lưỡi, đầy bụng đi ngoài và co giật ở trẻ em. Chúng ta thường hay ăn húng cây kèm với bún riêu và bún bò. Trông một số tài liệu tham khảo, có tác giả cho rằng húng cây cũng là Bạc Hà nước (water mint) vì cũng thuộc loài Mentha.

 

5. Húng lủi (Mentha crispa L.)

Rau húng lủi thuộc cây thảo, có nguồn gốc từ hoang dã, mùi thơm đặc trưng thường được dùng làm rau sạch, chế biến với nhiều món ăn, nhất là mỳ quảng. Ngoài ra cây còn được sử dụng để chế biến thành nhiều loại thảo dược chữa bệnh, xua đuổi muỗi. Cây có thân rễ mọc bò thành chùm dưới đất, lá cây húng lủi nhỏ, thuôn dài, mép lá khía răng cưa. Hoa hợp thành vòng ở kẽ lá. Quả bế, có nốt sần sùi. Toàn thân có mùi thơm, dùng làm gia vị ăn sống.

​CÁC LOẠI BẠC HÀ

Bạc hà là loại cây thân thảo, sống lâu năm. Câu cao 60 – 80 cm, mọc đứng hoặc hơi bò, phân nhánh. Thân hình vuông, màu xanh hoặc tím nhạt, có nhiều lông ngắn. Toàn cây có mùi thơm vì có vị cay, mát, chứa tinh dầu Menthol. Lá hình trứng hoặc thon dài, phiến lá dài 3 – 5 cm, rộng 2 – 3 cm, có cuống dài 0,5 – 1,0 cm, mép lá có răng cưa. Mặt trên và mặt dưới lá có nhiều lông tơ nhỏ. Lá bạc hà chứa nhiều tinh dầu và mùi thơm nóng. Hoa mọc từ nách lá, màu trắng, tím hoặc hồng nhạt, cánh hoa hình môi. Cây bạc hà ít có quả và hạt.

Khi ngửi, bạn sẽ cảm nhận rõ ràng mùi Bạc Hà mà mình hay ăn Sing Gum ý, đặc biệt khi dùng lá Bạc Hà để xông, sẽ thơm mát toàn cổ họng với vị the cay mát lạnh.

Một số loại bạc hà

- Bạc hà Á (Mentha arvensis)  hay còn gọi là bạc hà nam, bạc hà Nhật Bản. Là cây lâu năm thân thảo, cao đến 10–60 cm (đôi khi đạt đến 100 cm). Lá đơn, mọc đối xứng, dài 2–6,5 cm và rộng 1–2 cm, có lông, viền lá có răng cưa thô. Hoa màu tím nhạt (đôi khi màu trắng hoặc hồng), mọc thành cụm trên thân, mỗi hoa dài 3–4 mm. Loại này có họ hàng rất gần với loài Mentha aquatica.

- Bạc hà Âu (Mentha × piperita) là một loại cây thuộc họ Hoa Môi. Đây là một loại cây thân thảo sống lâu năm, toàn cây có mùi thơm hắc vì có chứa tinh dầu menthol. Theo các công trình nghiên cứu của Brike và Camus thì Bạc hà âu là một loại cây lai tự nhiên giữa Mentha aquatica và Mentha spicata. Cây có thân vuông, mọc đứng hay mọc bò, cao 30– 50 cm, có khi lên đến 1m, có rễ mọc ra từ các đốt. Lá mọc đối, hình trứng, mép khía răng, dài 4–9 cm và rộng 1,5–4 cm, xanh đậm có lông cả hai mặt. Hoa nhỏ màu trắng hay tím hồng, tụ tập ở kẽ lá, có hình môi. 

- Chocolatemint: Loại mới đặc biệt với mùi hương chocola và hình dáng cực kỳ dễ thương, nhưng ít tinh dầu. Thích hợp để dùng chế biến trong ăn uống.

- Catmint: Mùi thơm rất lạ giống mùi thuốc bắc. Có hoa tím. Giống như cái tên của nó, catmint rất thu hút các bạn mèo bởi hương thơm của nó.

- Peppermint: là giống bạc hà lai giữa loài watermint và spearmint. Chúng phân bố ở châu Âu và vùng trung Đông. Lá cây có mùi hương chuẩn và ít tinh dầu. Thường dùng trong chế biến món ăn uống.

 

Tất cả các loại cây được liệt kê trên đây đều có cùng 1 tổ tiên xa nên chúng khá giống nhau. Tuy nhiên mỗi loài lại có một đặc điểm riêng biệt. Hi vọng rằng bài viết này giúp bạn phần nào phân biệt được cây bạc hà và các loại cây húng. Để có thể trồng và sử dụng chúng đúng với mục đích mong muốn bạn nhé!